Akıllı elektrik sayaçlarıyla tesisat kompanzasyonunda sorun olup olmadığını hesaplayabiliriz. Önce genel olarak kullanacağımız kavramları açıklayalım.

Kompanzasyon

Normalde akım ile voltaj orasında faz farkı olmaz. Ancak çeşitli etkiler ile akım ile voltaj arasında faz farkı oluşabilmektedir. Bu faz farkını olması gereken değerlere çekme işlemine kompanzasyon denir. Kompanzasyon tesisatı daha çok işletmeler içindir, konutlarda pek rastlanmaz.

Faz Farkı Neden Oluşur ?

Kullandığımız akımın bir kısmını elektrik motorları gibi manyetik akımla çalışan makinelerde kullanıyor olalım. Manyetik alan oluşturmak için indüktif reaktif güç kullanırız. İndüktif reaktif güç iş yapmaz. Bu nedenle trafolarda, tesisatta, panolarda lüzumsuz güç kaybına neden olur. Yani yok yere enerji kaybına sebebiyet verir. Hatta şartlara göre değişmekle birlikte ince kesitli kablolarda yanmalara bile neden olabilmektedir. Faz farkı elektrik faturanızı da kabartacak, kullanmadığınız elektriğin faturasını ödetecektir. Ayrıca kompanzasyon sorunu olan işletmeler EPDK kararı ile ceza ödemek zorundadır.

Kompanzasyon Kimler İçin Zorunlu Değildir?

Mesken aboneleri, tek fazla beslenen aboneler ve 9 kW ya kadar güç çeken abonelerin kompanzasyon tesisatı kurma şartı yoktur. Kompanzasyon sorunu olan abonelerin faturalarına REAKTİF ceza yansıtılmaktadır. Bu şekilde cezaya girmeden önlem alma yoluna gidebiliriz. Yapacağımız hesapların sonucu aşağıdaki oranları (aşağıdaki tercihlere göre) geçmemelidir. Yani aşağıdaki oranlara yaklaştığımızda kompanzasyon tesisatımızın bakıma girme zamanı gelmiştir diyebiliriz. Bu sayede ceza ödemekten kurtuluruz.

Elektrik sayacımızda (yukarıdaki resimde bir örnek gösterilmiştir) ÇALIŞAN düğmesine ki genelde mavi bir düğmedir bastığımızda 5.8.0, 8.8.0, yada 8.8.1 gibi çeşitle değerler ve bu değerlerin karşılığı çıkar. Biz hesaplarımızı bu rakamlara göre yapacağız. Her bir basışımızda değer değişecektir.

Önce bir tablo oluşturacağız. Rakamları aldığımız tarihi not edeceğiz. Bu tarihe ait sayacımızdan 5.8.0 (endüktif reaktif enerji); 1.8.0 (aktif enerji); 8.8.0 (kapasitif reaktif enerji) değerlerini not edeceğiz.Daha sonra işletme sarfiyatına göre bir kaç gün yada hafta sonra ikinci bir tarihte aynı değerleri alacağız. İki tarih arası 5.8.0, 1.8.0. ve 8.8.0 değerlerini biri diğerinden çıkararak FARK değerlerini alıp aşağıdaki gibi oranlayacağız.

FARK 5.8.0 / FARK 1.8.0 Değerini ve FARK 8.8.0 / FARK 1.8.0 değerini hesaplayıp çıkan oranların yukarıdaki değerleri geçip geçmediğine bakacağız. Geçmiyorsa sorun yoktur, cezaya girmezsiniz. Eğer yukarıdaki değerlere yaklaştıysanız cezaya girmeniz yakındır, kompanzasyon tesisatınızı -kondansatörlerinizi bakıma alma zamanınız gelmiştir.